FILM DOKUMENTALNY = NUDA?

Film dokumentalny w pracy z uczniami to najlepszy sposób, aby pokazać potencjał tkwiący w tym gatunku filmowym. Młodzież najczęściej kojarzy dokument z filmem historycznym lub biograficznym. Często pojawiają się także wypowiedzi, że filmy tego gatunku są nudne. Jak zachęcić młodzież do oglądania filmów dokumentalnych? Pokazać jak ewoluował gatunek na przestrzeni lat, nie zapominając przy tym o tradycjach, które wyznaczyły szlachetne wartości dokumentu, takie jak "moralność kamery"
i odpowiedzialności za bohatera przedstawionego w filmie. Właśnie o tym mówią czołowi polscy dokumentaliści Kazimierz Karabasz i Marcel Łoziński. 

Współczesny film dokumentalny łączy różne filmowe środki wyrazu. "Walc
z Baszirem" Ariego Folmana czy nasza rodzima produkcja - "Droga na drugą stronę" Anci Damian pokazują, iż łączenie dokumentu z animacją jest atrakcyjnym dla widza zabiegiem, który pozwala ukazać trudne tematy w sposób nieprzytłaczający widza. Efektowna forma animacji nie odwraca jego uwagi od ważnych treści, które chce przekazać reżyser. Ciekawy dla młodego widza jest również dokument kreacyjny, który zapożyczonymi środkami z filmu fabularnego potrafi pokazać nietypowe rozwiązania dla filmu dokumentalnego. Warto tu podać jako przykład film pt. "A brief history of John Baldessari" w reżyserii Henry’ego Joosta i Ariela Schulmana. Jego teledyskowa forma połączona z nietypową fabułą stanowi bardzo ciekawą mieszankę stylistyczną, przez co biografia danej osoby zostaje pokazana w zupełnie inny sposób niż znany motyw z "Gadających głów" w reż. Krzysztofa Kieślowskiego. Ten ostatni film jest idealnym przykładem potwierdzającym fakt, że dokument z lat 80-tych XX wieku inspiruje współczesne pokolenia. Pokazując dokument Kieślowskiego warto go zestawić z filmem Krzysztofa Wierzbickiego (asystenta K. Kieślowskiego) pt. „Gadające głowy II” z 2004 roku, aby pokazać kontynuację myśli autora. Powstało mnóstwo amatorskich filmów dokumentalnych będących inspiracją filmu Kieślowskiego. To ciekawy motyw, w jak możemy inspirować się klasykami dokumentu tworząc obrazy o współczesnym pokoleniu. 

Taką obszerną wiedzę na temat filmu dokumentalnego uzyskali uczniowie Zespołu Szkół Technicznych oraz Zespołu Szkól im. W. Witosa, którzy uczestniczyli w warsztatach filmowych pt. „Film dokumentalny = nuda? Nowe tendencje we współczesnym filmie dokumentalnym”. Zajęcia odbyły się w dn. 17 grudnia 2015 w Pracowni Filmoteki Szkolnej w ZST, a prowadziła pani Katarzyna Januszczak.

Emilia Żuber